×

I Pyotr Rusiya imperatoru oldu

I Pyotr

I Pyotr Rusiya imperatoru oldu

İmperator I Pyotr 1682-ci ildə 10 yaşında ikən çar elan edilmiş, 1689-cu ildə müstəqil hakimiyyətə başlamışdır.

1695-ci ildə Azov yürüşlərinə rəhbərlik etmiş, bunun nəticəsində 1711-ci ildə Rusiya Azov dənizinin sahilində mövqelərini möhkəmlətmişdir. I Pyotr sənayenin, ticarətin və mədəniyyətin inkişafında Qərbi Avropa ölkələrinin təcrübəsindən istifadə etmişdir. Onun təşəbbüsü ilə dövlət idarəçiliyi (1708-1715-ci illərdə əyalət islahatı, kollegiyaların, Senatın və ali nəzarət orqanlarının yaradılması), hərbi işlərin təşkili (zadəganların işə qəbulu və məcburi hərbi xidmətə cəlb edilməsi, donanmanın qurulması) sahəsində islahatlar aparılmışdır.  Sənaye, ticarət, təhsil (çoxlu təhsil müəssisələri, Elmlər Akademiyası açıldı, əlifba qəbul edildi) sahəsində də çox irəliləyişlər olmuşdur. Şimal müharibəsində qələbə (1700-1721) Rusiyanın Baltik dənizinə çıxışına yol açmışdır.

1703-cü ildə Pyotr Rusiyanın yeni paytaxtı — Sankt-Peterburqun əsasını qoydu.

1722-1723-cü illərdə fars yürüşü nəticəsində Rusiya Xəzər dənizi sahillərində torpaqlar əldə etdi. Şimal müharibəsi başa çatdıqdan və Nistadt sülh müqaviləsi bağlandıqdan sonra Senat Pyotra titul təqdim etmək qərarına gəldi. 2 noyabr 1721-ci ildə I Pyotr Böyük Pyotr, Vətən Atası, Bütün Rusiyanın İmperatoru tituluna layiq görüldü. Bundan sonra Rusiya imperiyaya çevrildi, bu da onun beynəlxalq məsələlərdə yeni rolunun ortaya qoydu. Rus çarının yeni titulu dərhal Prussiya və Hollandiya, iki ildən sonra İsveç, sonrakı illərdə isə digər ölkələr tərəfindən tanındı.

Rusiya tarixində I Pyotr XVIII əsrdə Rusiyanın inkişaf istiqamətlərini müəyyən edən ən görkəmli dövlət xadimlərindən biri hesab olunur. Tarix elmində Pyotrun fəaliyyətinin qiymətləndirilməsində fikirayrılıqları olduğuna baxmayaraq, I Pyotrun islahatları ölkənin  iqtisadi və mədəni inkişafına yol açdığına dair fikir üstünlük təşkil edir. Güclü mütləqiyyətçi dövlətin yaradıcısı olan I Pyotr Rusiyanın Qərbi Avropa ölkələri tərəfindən böyük dövlət kimi tanınmasına nail olmuşdur.

Отправить комментарий