Abraham Linkoln

6 noyabr 1860-cı ildə Abraham Linkoln ABŞ-ın 16-cı prezidenti seçildi.

Amerikalı qulların xilaskarı, Amerika xalqının milli qəhrəmanı Abraham Linkoln 1809-cu il fevralın 12-də Kentukkidə anadan olub. Linkoln kasıb fermer ailəsində böyüyüb  və o, çox erkən yaşlarından fiziki əməklə məşğul olub. Ailəsinin maddi vəziyyətinin ağır olması səbəbindən məktəbdə bir ilə yaxın oxusa da, oxumağı və yazmağı öyrənib və kitablara aşiq olub. Böyüyəndə  poçtalyon, odunçu, ovçu kimi müxtəlif işlərdə işləyib. Bir çox mənbələrdə göstərilir ki, Abraham Linkolnun təhsil almağa vaxtı olmadığından o vaxtlar o, yalnız İncil və Robinzon Kruzo kitablarını oxuyurdu.

Yetkinlik yaşına çatdıqdan sonra müstəqil həyata başlayıb, özü təhsil alıb və vəkillik fəaliyyəti üçün icazə alıb. İllinoys ştatında Hindistan üsyanı zamanı o, milislərə qoşulub və kapitan seçilib, lakin döyüşlərdə iştirak etməyib. O, həmçinin Meksika-Amerika müharibəsinə qarşı çıxdığı İllinoys Qanunvericilik Assambleyasının, ABŞ Konqresinin Nümayəndələr Palatasının üzvü idi. 1858-ci ildə ABŞ senatorluğuna namizəd olub, lakin seçkidə məğlub olub.

Quldarlığın yeni ərazilərə yayılmasının əleyhdarı kimi o, Respublika Partiyasının yaradılmasının təşəbbüskarlarından biri olmuş, onun prezidentliyə namizədi seçilmiş və 1860-cı il seçkilərində qalib gəlmişdir. Onun seçilməsi cənub ştatlarının ayrılmasına və Konfederasiyanın yaranmasına işarə idi. O, inauqurasiya nitqində ölkənin yenidən birləşməyə çağırdı, lakin münaqişənin qarşısını ala bilmədi. Linkoln 1861-1865-ci illər Vətəndaş Müharibəsi zamanı Konfederasiya üzərində qələbəyə səbəb olan hərbi səyləri şəxsən idarə etmişdi. Onun prezidentliyi ABŞ-da icra hakimiyyətinin güclənməsinə və köləliyin ləğvinə səbəb oldu. Linkoln opponentlərini hökumətin tərkibinə daxil etdi və onları ümumi məqsədə doğru işləməyə cəlb edə bildi.

Prezident müharibə boyu Böyük Britaniya və digər Avropa ölkələrini müdaxilədən saxladı. Onun prezidentliyi dövründə transkontinental dəmir yolu çəkildi, aqrar məsələni həll edən Homestead Aktı qəbul edildi. Linkoln görkəmli natiq idi, onun çıxışları şimallıları ruhlandırdı və bu günə qədər parlaq bir miras olaraq qalır. Müharibənin sonunda o, milli harmoniya və qisasdan imtina ilə əlaqəli mötədil Yenidənqurma planını təklif etdi. 14 aprel 1865-ci ildə Linkoln teatrda ölümcül yaralanır və öldürülən ilk ABŞ prezidenti olur.

Adi müdrikliyə və sosial sorğulara görə, o, prezidentliyi dövründə ciddi tənqidlərə məruz qalsa da, Amerikanın ən yaxşı və ən sevimli prezidentlərindən biri olaraq qalır.